Tag: zomertijd

Catlag

De media hadden hun huiswerk bijzonder ijverig gedaan dit jaar. Alsof de klok voor het eerst werd teruggedraaid, werd van alle kanten uitvoerig uit de doeken gedaan waarom niet de wintertijd van start ging, maar de zomertijd ten einde kwam. Want wintertijd bestaat niet: er is zomertijd en er is tijd, aldus hoogleraar Erwin Kroll in zijn college tijdens het 8 Uur Journaal.

Je reinste flauwekul natuurlijk. Ja, er is tijd, dat is een verdedigbaar standpunt, maar er is niets te bedenken waardoor de tijd die we tussen maart en oktober hanteren superieur zou zijn aan de tijd in de donkere helft van het jaar. Vermoedelijk heeft het alles te maken met het feit dat de klok teruggedraaid wordt; het zal een Belg geweest zijn die dit ooit begrepen heeft als ’terug naar wat het oorspronkelijk was’.

Twee keer per jaar denk ik na over de tijd, en dat is net niet genoeg om me definitief in een gesticht te doen belanden. Knettergek word je ervan. Ik bedoel: moet je niet gewoon het lef hebben om de fout in te zien van degene die de klok ooit, helemaal in het begin, aan heeft gezet? Kunnen we het die man ook kwalijk nemen dat hij in al zijn enthousiasme die slinger een zwieper gaf toen hij zijn uurwerk na veel huisvlijt eindelijk, na vele, ehh ja, hoe lang eigenlijk, dat wist hij niet want er was nog geen tijd, enfin, na lange tijd gereed had, en het daarmee 12 uur was terwijl hij eigenlijk nog een uurtje had moeten wachten?

Met de kennis van vandaag zouden we de dag laten beginnen op het moment dat we nu 7.18 uur noemen, want dat schijnt het moment te zijn waarop we gemiddeld opstaan. En dan kan men voor de zomertijd aankomen met economische motieven, maar reken maar dat wanneer de dag om 7.18 uur begint er een stuk minder ambtenaren met een één-uur-tweeënveertig-tot-negen-uur-tweeënveertig-mentaliteit zijn.

En welke onbenul heeft verder bedacht dat het begin van de lente 21 maart heet, en de start van de winter 21 december? Je voelt gewoon aan je water dat er geen hout van zo’n telling klopt als je bij dat soort data uitkomt. Waarom begint het jaar niet gewoon met de kortste dag? Meteorologisch-astronomisch gezien kan ik zo snel geen onbenulliger moment bedenken om je jaar te beginnen dan op 1 januari. Dus hup, nieuwjaarsdag gewoon op wat nu 21 december is, en als we de mensen wijsmaken dat ze voortaan vrij zijn tussen oud en nieuw en kerst in plaats van andersom, krijgen we de handen daar best voor op elkaar.

Ik wil maar zeggen: ons mensen kun je alles wijsmaken, zelfs een onderscheid tussen zomertijd en wintertijd. Kom daar maar eens om bij je kat. Die weet wel beter. De wekkerradio moet een uurtje terug, de magnetron, de mobiele telefoon, de video, de thermostaat: het is een aardig ritueel, niet meer dan dat, en de computer en de iPod doen het al zelf voor je. De kat daarentegen is met geen mogelijkheid terug te draaien. Gemiddeld om 6.18 uur meldt hij zich het komende halfjaar voor zijn voer. Dat gaan dan ongeveer zo. Ziedaar het ultieme argument tegen de wintertijd.

Misschien moet ik mij de komende maanden maar een acht-tot-vier-mentaliteit aanmeten.

Zomertijd

Het is allemaal niet de schuld van de buitenlanders. Het is ook niet de schuld van Paars. Het is zelfs niet de schuld van de PvdA.

Het is allemaal de schuld van de zomertijd. We worden er depressief van, althans, van het einde ervan. Typisch Hollands verschijnsel natuurlijk: de wintertijd is de echte tijd, voor ons eigen gerief en geld hebben we een zomertijd ingesteld, maar als die dan weer afgelopen is, gaan we lopen chagrijnen. Je wint 18,4 miljoen, maar dan moet je er godverdomme nog belasting over betalen ook.

Ik ben erg benieuwd hoe de Groningse hoogleraar chronobiologie de toename van het gebruik van antidepressiva heeft kunnen linken aan het einde van de zomertijd. Het klinkt allemaal best plausibel natuurlijk, zeker als je bedenkt dat deze zeurpiet geboren is in het jaar dat de zomertijd weer werd ingevoerd, maar het riekt toch ook wel enigszins naar de self-fulfilling prophecy van de wetenschapper: als je al onderzoek gaat doen naar het effect van het verzetten van de klok, dan wil je ook maar liever dat er iets uitkomt.

Bovendien kunnen wij straks wel met het touw al om ons nek geknoopt de klok een uur terugdraaien, maar 21 december blijft toch hoe dan ook de kortste dag, en als het dan om kwart over vijf donker is in plaats van om kwart over vier, dan vinden we dat het om kwart over vijf belachelijk vroeg donker is, zoals we nu half 9 vreselijk laat vinden voor de eerste zonnestralen, maar als we de klok niet terugdraaien vinden we dat van half 10 OMDAT ER NOU EENMAAL ALTIJD EEN TIJD IN HET JAAR IS WAAROP HET HET LAATST LICHT EN HET VROEGST DONKER IS.

Sjezus.

In Lapland voeren ze deze discussie nu ook. Ook daar wordt afschaffing van de zomertijd overwogen, maar de tegenstanders wijzen erop dat het dan in een ongunstig scenario al om 2 uur ’s nachts kan gaan schemeren. Zij willen de zomertijd het hele jaar handhaven, zodat het ’s winters pas om 1 uur ’s middags donker wordt. Nou, als ik in Lapland zou wonen, zou ik de klok gewoon ieder uur 23 uur vooruit draaien, dan bleef het tenminste nog een beetje licht – maar dat terzijde.

Ook in Nederland schijnen we nu te moeten kiezen voor één tijd, en zelfs het KNMI bemoeit zich ermee. In december zou het wel erg lang donker blijven, waarschuwt het instituut. Goh. We zouden erg lang in het donker zitten, omdat Nederlanders gemiddeld om 7.18 uur opstaan.

Hoe weet het KNMI nu weer hoe laat wij opstaan? En is dat dan 7.18 uur zomertijd of wintertijd? Ik weet niet eens hoe laat ik zelf opsta. Mijn wekker staat op 7.15 uur, maar daar ga je al: die loopt natuurlijk tien minuten voor om nog enige haast te veroorzaken, en ik ram zeker een keer of zes op de snoozeknop voordat me daadwerkelijk richting douche begeef.

Gemiddeld 7.18 uur. Dat betekent dus dat door die anderhalve kip en een paardenkop die in dit land nog boer of stratenmaker zijn en het gemiddelde schrikbarend omlaag drukken door doodleuk om 4 uur aan de slag te gaan, mij een uur extra licht in de winter door de neus wordt geboord. ‘Tsja, uiteindelijk is het een politieke beslissing’, geeft het KNMI aan. Maar ja, dan is het een politieke beslissing in ieder land. Dan is het straks in Spanje drie uur later, omdat ze daar nu altijd zo laat opstaan en gaan eten ’s avonds. En in Engeland zet men de tijd het liefst helemaal stil, als je het mij vraagt.

In Nederland zal er wel voor een polderoplossing worden gekozen. VVD en D66 vinden de hele discussie maar onzin, Wilders zal vasthouden aan de zomertijd omdat terroristen toch pas ’s middags actief worden en je ze dan ’s winters een uur langer in de gaten kunt houden, de SP kiest voor de wintertijd omdat die bijdraagt aan een optimale groei van de tomaat, GroenLinks becijfert dat een (linkse) lentetijd tussen zomer- en wintertijd in zorgt voor minimaal energieverbruik, de PvdA wil het liefst een half jaar lang iedere maand de klok tien minuten vooruitdraaien en de andere helft van het jaar tien minuten terug, de christelijke partijen hebben nog geen standpunt omdat ze nog aan het terugrekenen zijn tot het moment waarop God de aarde schiep, hoewel Balkenende een voorkeur heeft voor de wintertijd omdat hij dan weer een uur langer premier is, en uiteindelijk wordt dan besloten dat we de klok eenmalig 38 minuten en 14 seconden vooruit moeten draaien.

Maar als het een politieke beslissing is, dan moet er natuurlijk ook over gereferendumd worden. Dus zegt u het maar!

Zomertijd of wintertijd?

View Results

Laden ... Laden ...

Tempus Hodiernus Economicus

Er was ooit een tijd dat er geen tijd was. Dat wil zeggen, de tijd was slechts latent aanwezig, een latente aanwezigheid die overigens nog steeds wel eens de kop opsteekt, bijvoorbeeld wanneer je schrikt van de toegeslagen ouderdom bij een kennis die je jaren niet hebt gezien, terwijl je bij een kind van 3 dat je wekelijks ziet nauwelijks bemerkt dat het groeit als kool.

Ja, er waren zonnewijzers, maar die waren nog erger dan een stilstaande klok nu: als-ie dezelfde stand aangaf als de dag ervoor, wist je één ding zeker, namelijk dat het dan niet even laat was als gisteren. Waardeloze apparaten dus, die zonnewijzers, vooral ’s nachts. Als iemand je vroeg tot hoe laat je de nacht ervoor was doorgezakt, stond je met je mond vol tanden. Eén voordeel: de Romeinen hebben zich nooit druk hoeven maken om iets als Tempus Hodiernus Economicus. Dat is een vertaling van Daylight Saving Time waarvan u kunt zeggen dat het een belachelijke is, maar dan zeg ik dat u dat nooit kunt beweren omdat het ook nooit heeft bestaan.

Er moet heel wat trial and error aan te pas gekomen zijn om de tijd die de aarde nodig heeft om om zijn as te draaien te verdelen in 24 uur, of, al naar gelang uw voorkeur, 1440 minuten of 86400 seconden. Ik geef het je te doen, zonder stopwatch. Iedere dag staat de zon natuurlijk net weer een tikkie anders, dus pas na een jaar heb je goed vergelijkingsmateriaal. De eerste paar jaar zat men er natuurlijk flink naast, en toen het dan uiteindelijk een keer gelukt leek te zijn, bleek het een schrikkeljaar te zijn.

Nee echt, petje af voor degene die het ooit is gelukt; ik had allang de handdoek in de ring gegooid.

Knappe vent ook die tegen een dergelijk staaltje menselijke genialiteit in durfde te gaan. Dat gebeurde dan ook niet. Totdat de kapitalisten kwamen natuurlijk, want die hadden er nooit zo veel problemen mee om tegen heilige huisjes te schoppen als dat de inhoud van de portemonnee ten goede kwam. En zo deed de zomertijd zijn intrede, want door de klok ’s zomers een uurtje vooruit te draaien (of in eerste instantie 4×20 minuten) kon er geld verdiend worden!

Zoals zo vaak redeneerde men vanuit het bestaande, en was de voorwaarde dus dat later in het jaar de orde weer werd hersteld. Niemand die op het idee kwam dat de rekenwonders van weleer weliswaar een wereldprestatie hadden geleverd, maar gefaald hadden in de afwerking door de dagen op het verkeerde moment te laten beginnen. Waarom is de wintertijd de echte tijd en de zomertijd nep? Omdat de wintertijd er soms eerder was en dus de oudste rechten heeft? Omdat we toevallig hebben afgesproken dat de meridiaandoorgang van de zon rond de stonde van 12 moet plaatsvinden?

Quatsch!

De zomertijd is overduidelijk superieur aan de wintertijd. Dan is het ’s ochtends maar donker tot half 11; iedereen is dan toch maar aan het werk of ligt te slapen. Maar alsjeblieft, niet die akelige duisternis rond 4 uur ’s middags. Ik zou nog eerder zeggen: zet ‘m nog een uurtje verder vooruit de komende maanden.

Als pleister op de wonde mogen we een uurtje langer slapen. Ik heb het uit protest vannacht al gedaan.