Schoen

Allemaal gezien hoe George Bush de schoenen van een woedende Iraakse journalist wist te ontduiken? Goed was-ie hè? Ik heb acht jaar lang de nodige reserves tegenover die man gekoesterd, maar op het moment dat het er dan écht op aankomt staat hij toch maar mooi zijn mannetje. Obama had hier jammerlijk gefaald met zijn slungelige 1 meter 87, maar Bush flikt ’t ‘m toch maar mooi met een sierlijke ontwijkmanoeuvre op de vierkante centimeter, zonder daarbij zijn Iraakse ambtgenoot in verlegenheid te brengen. Zo zie je maar, schrijf een president nooit definitief af voor hij zijn ambtsperiode heeft afgesloten.

Het gooien van schoenen, zo las ik in diverse media, geldt in de Arabische wereld als een grote belediging. Als ze je kop eraf zagen, je stenigen, je keel doorsnijden, je van een flatgebouw afgooien of zichzelf in jouw bijzijn opblazen, dan hebben ze nog het beste met je voor, maar als ze eenmaal met schoenen beginnen te gooien, hoeft niet eens raak te zijn, dan weet je pas echt dat je het voorgoed verbruid hebt. Dat weten de Amerikanen trouwens donders goed, want toen zij in 2003 op een van god- en allahmensen verlaten plein een standbeeld van Saddam Hoessein ontsokkelden, trommelden ze in allerijl de nog niet gevluchte buurtbevolking bijeen om met zijn twintigen een uitzinnige massa uit te beelden die, jawel, de gewezen leider er met hun schoeisel van langs moest geven.

Nadat hij dus de rechterschoen van de journalist vakkundig ontweken had en de linker met een doffe dreun de Amerikaanse vlag had getroffen (het valt uit de beelden niet direct op te maken, maar als rechtshandige zou ik altijd eerst mijn rechterschoen werpen), zou George Bush dus logischerwijs ingeschat moeten kunnen hebben dat hij met iemand te maken had die een hartgrondige wrok jegens hem koesterde. Maar alsof het nog niet genoeg was, werd hij ook nog uitgemaakt voor ‘hond’.

Als die stompzinnige lijstjes niet alweer weken geleden waren opgesteld, hadden we hier ontegenzeglijk te maken gehad met het politieke moment van het jaar. Hoe hadden de woede tegen én het gelijk van Amerika immers treffender tegelijk in één beeld gevat kunnen worden dan hier? Ja, het was treffender geweest als de schoenen doel hadden getroffen. Maar dat van alle mensen op aarde die zo dolgraag een schoen naar George Bush hadden willen smijten en hem ‘hond’ hadden willen noemen, het uitgerekend een journalist uit Irak was die het deed, is toch wonderschoon. Ultiemere persvrijheid is ondenkbaar; als onze journalisten zo vrij waren geweest, was de neus van Louis van Gaal inmiddels nog een heel stuk platter geweest.

Dát had Bush natuurlijk aan die man moeten vragen: of hij zijn schoenen ook wel eens naar Saddam Hoessein gooide als hij het niet met diens beleid eens was. In plaats daarvan dook hij weg, als inderdaad een laffe hond, en liet hij de man naar alle waarschijnlijkheid afvoeren naar Abu Graib, alwaar hij een plastic zak over zijn hoofd gezet kreeg en de nacht achterover gelegen doorbracht terwijl er water op zijn gezicht werd gegoten.

Wouter Bos had het zeker weten gedaan als een gefrustreerde belegger bijvoorbeeld een leeg spaarvarken naar zijn hoofd had geslingerd (in de Arabische wereld nog net iets beledigender dan het gooien van een schoen). Wouter Bos dient iedereen van repliek, alles wat hij aanraakt verandert in goud, nou ja, behalve de aandelenkoersen dan, en alles wat hij zegt is goed. Wouter Bos is in vorm dankzij de crisis die hem niet groot genoeg kan zijn, en daarom is Wouter Bos inmiddels zevenvoudig politicus van het jaar, of maak daar maar acht van want ik krijg plotseling ook een niet te stuiten drang om Wouter Bos tot iamzero.nl politicus van het jaar te benoemen, gefeliciteerd Wouter, die zal mooi staan in de prijzenkast.

Maar één goede raad Wouter: het jaar waarin jij nu al achtvoudig politicus van het jaar bent, duurt nog zestien dagen. Als je die hypotheekrenteaftrek ooit kunt afschaffen, is het nu. Ram het er gewoon door, wat kan jou het schelen? Je bent politicus van 2008! Maak er gebruik van, nu het kan. Voor je het weet, is het 2009 en ben je weer een nobody. Dus doe Klaas de Vries een plezier en gelast nou eens dat Irak-onderzoek. Dat zal ze leren om de politicus van het jaar ruim voor het einde van het jaar bekend te maken. En laat die schoenen ook meteen onderzoeken. Ik moet toch weten of inderdaad eerst die rechter werd gegooid.

Fortis

Een beetje een anti-climax is het wel: wekenlang zitten we in spanning en dan komt op de voorlaatste bladzijde van het avontuur ineens Wouter Bos tevoorschijn als was hij Jerommeke, deus ex machina par excellence, om met één simpele handeling de grote boze vijand te verslaan. Moest hij nou werkelijk de Lambikken (of is het meervoud van Lambik Lambiken, conform de perziken en monniken?) en Sidonia’s van deze wereld eerst met de teletijdmachine van professor Barabas naar 1848 laten flitsen om hen in te laten zien dat je dit soort zaken toch echt het beste aan Vadertje Staat kunt overlaten?

Je hoort dezer dagen ook verdomd weinig VVD’ers verkondigen dat je de markt vooral zijn werk moet laten doen. In plaats daarvan zullen ze binnenkort wel beginnen over hoe de regering de beloofde terugdringing van het aantal ambtenaren op deze manier denkt te gaan realiseren. Klagen over de deal kunnen ze in ieder geval niet: stak Fortis vorig jaar nog een slordige 24 miljard in ABN Amro, nu neemt de overheid ABN én Fortis over voor een luizige 16,8 miljard. Dat doet denken aan Nikos Machlas, ooit voor een fortuin door Ajax aangetrokken om na een paar hemeltergend slechte seizoenen weer voor een volle benzinetank doorverkocht te worden.

Intussen is het maar zeer de vraag of de ingreep daadwerkelijk gaat helpen. Op Wall Street was de tevredenheid over het overheidsingrijpen van korte duur, zogenaamd omdat beleggers er weinig vertrouwen in hadden dat de crisis hiermee bezworen zou zijn. Hebben die mensen dan zo’n verknipte taakopvatting dat ze niet beseffen dat zij zelf de sleutel in handen hebben? Dat zij maar vertrouwen hoeven uit te stralen of er is vertrouwen? Dat zij de niet te missen voorzet van de financiële injecties maar hoeven in te tikken door de beurskoersen te doen stijgen en we kunnen weer rustig gaan slapen?

Het zou wat zijn als de Nederlandse taal plotseling niet meer zou functioneren als ik er op mijn werk met de pet naar zou gooien. Maar daar kraait natuurlijk geen kip naar.

Dat we hier collectief gedupeerd worden door een stel werkschuwe lamstralen maakt de appel wel extra zuur. Behalve dan voor Balkenende, die als nieuwe topman van Fortis en ABN Amro met de kerst samen met Bianca mag genieten van een welverdiende bonus die een veelvoud is van zijn eigen norm.