Kredietcrisis

Net zoals voor de Duitse taal miste ik op de middelbare school het Fingerspitzengefühl voor economie. Op mijn achtste verjaardag werd Live Aid gehouden, en het moet ongeveer toen geweest zijn dat ik bedacht dat het met persen van wat extra geld de armoede snel de wereld uit zou moeten zijn. Sindsdien ben ik nog nooit iemand tegengekomen die me echt goed heeft kunnen uitleggen waarom dat in al zijn eenvoud niet gewoon een briljant idee is.

Ja, wordt er dan gezegd, als er meer geld in omloop komt, wordt het minder waard en dan wordt alles duurder. Ik op mijn beurt denk dan: dat is maar net wat je met zijn allen afspreekt. Als Albert Heijn de prijs voor een bakje aardbeien gewoon  op die alleszins schappelijke 3 euro 49 handhaaft (in de bonus, mind you) en er zijn meer mensen die dat kunnen betalen, is niet iedereen dan enorm blij? Die prijzen zullen toch niet vanzelf stijgen? Iemand moet het toch doen?

Daar lijkt de schoen te wringen, want kennelijk gaat het wel degelijk vanzelf. Ik ging er altijd van uit dat die hele geldhandel door ons mensen zelf bedacht is, maar in dezelfde woestijn in de Verenigde Staten waar ooit de atoombom werd getest, zetelt een geheim concilie van geldgoden die de wereldwijde economie bestieren. Op hun moderne Olympus, berg van geld, spelen ze met ons lot, de god van de olie, de god van de hypotheek, de god van de rente en natuurlijk de oppergod, Beurs, de god van de aandelenkoersen, en zijn vrouw Inphlatos.

Meestal zijn ze ons gunstig gezind, maar ze kunnen ook in toorn ontvlammen en dan bijvoorbeeld mensen veranderen in hongerige wolven. Wanneer de toorn der goden gewekt is, haasten de mensen zich tot het brengen van welhaast rituele offers. Meestal verkondigt de baas van de bank dan met veel aplomb dat hij de rente heeft verlaagd ‘om het vertrouwen in de economie te herstellen’. Ik weet niet hoe dat bij u zit, maar ik vertrouw het meestal voor geen cent als iemand zegt dat hij iets doet om vertrouwen te wekken. De goden echter zien dat het goed is en herstellen bij iedere renteverlaging opnieuw het consumentenvertrouwen.

Je vraagt je af waarom er überhaupt ooit problemen zijn als het echt zo makkelijk is om dit soort wetmatigheden in gang te zetten, maar zo eenvoudig schijnt het dan ook weer niet te zijn. Zo zijn deze week de twee grootste hypotheekverstrekkers van Amerika kopje onder gegaan. Ik zou een gat in de lucht springen als het bedrijf waar ik iedere maand honderden euro’s aan kwijt ben er ineens niet meer is, maar dat schijn ik ook al verkeerd te begrijpen. Het is een grote ramp waardoor de hele wereldeconomie kan instorten, behálve wanneer de Amerikaanse regering het komische duo Freddie Mac en Fannie Mae (aan zulke namen kunnen de oude Grieken nog een puntje zuigen) redt. En dat doen ze dan maar, schoorvoetend.

U begrijpt dat ik wel lichtelijk in paniek ben geraakt door de ontdekking dat de wereldeconomie als los zand aan elkaar hangt en afhankelijk is van de nukken van een stel naïeve opperwezens – we weten allemaal hoeveel ellende een gemiddelde god kan veroorzaken. Maar als ik de krant goed heb gelezen, moet ik daar niet te veel van laten merken, want dat is slecht voor de economie. Gaat u dus s.v.p. vertrouwelijk met deze informatie om.

Argwaan

Die hele bevrijding van Ingrid Betancourt kan natuurlijk linea recta de klassieke mythologie in. Geen schot gelost maar een sluwe list bedacht die gebruikmaakt van de domheid van de tegenstander: zo deden die Grieken dat ook altijd. Als die guerrilla’s in de bossen van Colombia ook maar enigszins klassiek geschoold waren geweest, hadden ze vast wel eens van het Paard van Troje gehoord, en waren ze die witgeverfde helikopter wel met wat meer argwaan tegemoet getreden.

Op mij komt het hele scenario anno 2008 nogal amateuristisch en achterhaald over. Als je bijvoorbeeld een witte helikopter nodig hebt, waarom zou je dan een zwarte kopen die je wit moet schilderen als je ook gewoon meteen een witte kunt nemen? Maar vooral de wijze waarop contact gelegd zou zijn met de rebellenleiders, van wie er een nota bene Cesar wordt genoemd, is natuurlijk zeer onwaarschijnlijk.

“Yo Cesar! Che hier!”
“Che?”
“Ja, je weet wel, van die bevriende hulporganisatie!”
“Ik weet niet waar je het over hebt. Heb je wel het goede nummer?”
“Doe niet zo gek Cesar! Natuurlijk ken je me, we zijn beste vrienden! Heb je gesnoven of zo?”
“Ehh… nou, ehh…”
“Luister Cesar, we willen even langskomen met een helikopter en dan jullie gevangenen meenemen. Wanneer schikt het?”
“Gevangenen meenemen met een helikopter? Maar daar komt niks van in!”
“Maar hij is wit, die helikopter! We zijn bevriend, hoe vaak moet ik het nog zeggen?”
“O, nee, dan is het goed. Nou, donderdag bijvoorbeeld? Gezellig!”
“Mooi. En dan nog één ding Cesar: zodra jij die helikopter binnenstapt, moet je meteen je pistool inleveren, OK?”
“Tuurlijk, dat spreekt voor zich, we zijn bevriend uiteindelijk.”
“Zo mag ik het horen. Tot donderdag, Cesar.”
“Tot donderdag, Che.”

En dus geen enkele argwaan bij die arme Cesar, omdat er een witte helikopter in het spel is. En wij maar weer klagen als bij de eerstvolgende oorlog een VN-konvooi wordt gebombardeerd.

Prachtig woord is dat toch, argwaan. Het moment waarop je wordt overvallen door de meestal terechte waan van argh, wat een fout type heb ik hier tegenover me. De Belastingdienst gaat er nu ook gebruik van maken door inspecteurs op pad te sturen die zich door onderbuikgevoel laten leiden. Met andere woorden: uitkeringstrekkers met een te dikke Mercedes onder hun kont, of zelfs maar met een te dikke onderbuik (‘Heb jij geen honger? Je hebt toch een uitkering? Hoe kom je aan die pens dan? Nou?’) krijgen het zwaar te verduren de komende tijd, evenals mensen die Harry Mens heten.

Een fantastisch initiatief van de Belastingdienst; ik heb direct een open sollicitatie geschreven, want het lijkt me geweldig werk waar ik ook uitermate geschikt voor ben. Ik heb daar oog voor. Mocht u zelf iets te verbergen hebben en er staat op een gegeven moment een vreemde kerel voor de deur: de belastinginspecteur is te herkennen aan het verkeerde formulier dat hij altijd bij zich heeft.