Sluimerend trad een nieuwe sabbatical in, tot een donderslag bij heldere hemel – er was vooraf geen alarm afgegeven – mij danig uit mijn evenwicht bracht. ‘KNMI voorspelde jarenlang te hoge temperaturen‘, las ik. Door de verkeerde opstelling van een thermometer, namelijk te dicht bij een rij bomen, werd gemiddeld een halve graad te hoog gemeten.
De Egyptenaren konden duizenden jaren geleden op de juiste plaats een piramide bouwen met op de juiste plaats een kijkgat zodat je op het juiste moment op de juiste plaats bij het juiste moment de juiste sterren kon zien, maar in Nederland denken we ’s winters in Siberische omstandigheden dat de mussen dood van het dak vallen omdat onze geleerde meteorologen hun warmtemeters op de verkeerde plek neerzetten.
Dat hebben wij, weer: weermannen en -vrouwen die dichter bij de waarheid zitten in hun voorspelling dan in het beschouwingen achteraf.
Gemiddeld een halve graad te hoog voorspeld: dat lijkt me nog eens een inconvenient truth om mee geconfronteerd te worden. Gemiddeld: dat wil zeggen dat ze het ook wel eens bij het juiste eind hadden (als de wind uit boomvrije hoek waaide) of soms zelfs wel eens een te lage temperatuur hebben voorspeld (als op een herfstige dag een dek van gevallen bladeren de kou in de weerhut vasthield). Maar dus ook dat ze ons wel eens doodleuk twee of meer graden te veel in het vooruitzicht hebben gesteld!
Hoe veel Elfstedentochten zijn er niet op het laatste moment afgeblazen omdat een periode van dooi werd afgekondigd terwijl het in werkelijkheid keihard doorvroor? Hoe veel vrouwen hebben geen blaasontsteking opgelopen nadat Marjon “Liegebeest” de Hond in het kille voorjaar een rokjesdag ontketende?
Dankzij het KNMI vraag ik me intussen af hoeveel meter Usain Bolt eigenlijk gelopen heeft in die 9,58 seconden. Maar ook: wat kunnen we met deze kennis nog aan met de weercijfers uit 1706, algemeen erkend als het begin van de weermeting? Heeft er in de afgelopen drie eeuwen niet de nodige ontbossing plaatsgevonden? Met andere woorden: stonden er in 1706 niet overal ontzettend veel bomen, en werden er daarom niet veel te hoge temperaturen gemeten? En is dat dan niet stiekem de oorzaak van het broeikaseffect? Niet de uitstoot van broeikasgassen, maar het feit dat wij stelselmatig, al eeuwenlang ervan overtuigd zijn dat het een halve graad warmer is dan het in werkelijkheid is?
Wat is eigenlijk de temperatuur op aarde? Waarom is het drie graden boven nul als er vorst aan de grond is, en zeggen we niet dat het drie graden onder nul is maar dat het op ooghoogte dooit? Wie zegt dat langs een rij bomen niet de ideale plaats is om de temperatuur te meten? Waarom is een open vlakte temperatuurmetingsgewijs superieur?
U ziet: ik sta weer eens voor de ruïnes van mijn we(e)r(eld)beeld.