Klakkeloos

Kay van der Linde liet zich tijdens een gastcollege aan de Universiteit van Amsterdam ontvallen dat Rita Verdonks hele ToN niets dan gebakken lucht was, hoorde die gewraakte uitspraak enkele dagen later op internet terug toen bleek dat zijn hele verhaal opgenomen was door een student, verdedigde zichzelf vervolgens door te stellen dat het citaat uit zijn verband was gerukt, maar zag zich even later toch gedwongen om zijn samenwerking met Rita te beëindigen.

Een merkwaardige opeenvolging van gebeurtenissen, zeker als je bedenkt dat

a. er geen enkele context te bedenken valt waarin de uitspraak ‘ToN is gebakken lucht’ niet waar zou zijn;
b. Kay helemaal niets van zijn woorden heeft teruggenomen, waardoor we dus mogen aannemen dat zelfs in zijn universum een context bestaat waarin ToN nog steeds gebakken lucht is;
c. Kay en Rita blijkens hun optreden in Pauw & Witteman nog altijd de beste vrienden zijn;
d. we dus misschien zelfs wel kunnen veronderstellen dat ook in het overzichtelijke eendimensionale universumpje van Rita Verdonk een context bestaat waarin haar ToN gebakken lucht is.

Natuurlijk hebben Kay en Rita inmiddels een zondebok gevonden voor hun twist die geen twist is, en dat is, of zijn, hoe kan het ook anders, de media. Het heet dan dat die alles ‘klakkeloos van elkaar overnemen’: een zienswijze die er wat mij betreft wat al te klakkeloos op na wordt gehouden. Zonder erbij na te denken bestempelt men klakkeloos een bepaalde gang zaken maar als klakkeloos.

Klakkeloos, klakkeloos, klakkeloos, waar zou dat eigenlijk vandaan komen?  ‘Loos’ is zonder, zoveel is wel duidelijk, maar klakken: dat doet het paard van Sinterklaas. Hier zal het wel iets als ‘nadenken’ betekenen:

‘Klak nou toch eens voordat je dronken achter het stuur kruipt!’
‘Denk erom kinderen: goed klakken voor je een antwoord invult!’

Of misschien is het toch meer iets als ‘controleren’, aangezien het vaak journalisten zijn die van klakkeloosheid beticht worden omdat ze hun bronnen onvoldoende zouden hebben geverifieerd.

‘Geachte heer zero, het is weer tijd voor uw jaarlijkse gebitsklak! Belt u s.v.p. voor een afspraak.’
‘Goedenavond meneer, we voeren een snelheidsklak uit en u hebt over de afgelopen kilometers veel te hard gereden. Het viel ons bovendien op dat u ook nogal ongeklakt over de weg slingerde. We willen u daarom ook even klakken op alcoholgebruik.’

Nou goed, we weten allemaal wel wat klakkeloos betekent. Maar als ik een prototype klakkeloosheid zou moeten definiëren, dan zouden mijn gedachten in de eerste plaats uitgaan naar een politica die een eigen beweging start, haar achterban via een wiki over veel te ingewikkelde kwesties laat meedenken, daar op televisie met een stalen ijzeren gezicht over beweert dat het een revolutionair concept betreft waar Barack Obama nog een puntje aan kan zuigen, en vervolgens de ijzingwekkende ideeënleegheid van haar achterban zonder enige gêne en met nog minder aanpassingen in al haar pleidooien overneemt. Klakkeloos.