Tag: fitna

Nederig land

Maxime Verhagen van de week op het Journaal gezien toen Morgan Tsvangirai zich even daarvoor op de Nederlandse ambassade in Zimbabwe had gemeld? Wat was-ie streng he! Helaas was de camera uitsluitend op de geniepige glimlach van onze minister gericht, maar ik weet zeker dat hij zijn bokshandschoenen al had aangetrokken om op ieder moment met Robert Mugabe op de vuist te kunnen gaan als het erop aankwam. Hij, Maxime Verhagen, groot staatsman, verdediger van democratische waarden, stond persoonlijk garant voor de veiligheid van de geplaagde Zimbabwaanse oppositieleider.

Het zijn van die momenten waarop je ToN in je maag voelt opborrelen. De hele wereld heeft op veilige afstand een grote mond, maar bij welk land klopt Tsvangirai aan? Juist. Verhagen was er ook zichtbaar mee in zijn nopjes: hij glimde zo van oor tot oor dat de cameralampen op zijn knoestige neus reflecteerden.

Het vraaggesprekje met de interviewster werd gelardeerd met fragmenten van donkere, vervaarlijk uitziende mannen die voorzien van kapmessen, spiezen en pijl en boog, én met ontbloot bovenlijf, over een steppe-achtig landschap aan het hollen waren. Een beetje merkwaardige montage van de NOS, maar wel sympathiek ten opzichte van het overgrote deel van het Nederlandse volk dat de tronie van Verhagen niet langer dan een halve minuut kan velen. Hoe dan ook, het leken me geen congresgangers van het CDA met een mening over embryoselectie die daar door het beeld renden.

Eerder deden de aanhangers van Mugabe, zij waren het, denken aan het Turkse voetbalelftal: met de inzet zat het allemaal wel snor, maar tegen een geoliede vechtmachine uit een welvarend land als Nederland zou je normaal gesproken geen cent voor hun kansen geven. Zet de meest gedemotiveerde piloten in een Apache, laat ze de hele dag met twee vingers uit hun neus eten tot de dienst er om klokslag 4 uur weer op zit, en dan nog hakken we ze de pan in. En vandaar dus ook de zelfverzekerdheid van Verhagen. Kun je wel, tegen een tegenstander die zijn wapenarsenaal bij een tweedehands Gamma bij elkaar scharrelt?

In hetzelfde bulletin werd gewag gemaakt van de ten hemel schreiende aanklacht tegen Geert Wilders en de daarmee samenhangende boycot waartoe vanuit Jordanië is opgeroepen. Dit alles omdat de Nederlandse regering niet voldoende juridische stappen tegen Wilders zou hebben ondernomen – lees: omdat we hem niet, zoals de bedoeling was, hebben opgehangen.

Sindsdien wacht ik op een ferme repliek van onze minister van Buitenlandse zaken, die grote staatsman, die verdediger van democratische waarden. Maar er is nog geen ambassadeur op het matje geroepen, we hebben nog geen diplomatieke banden verbroken, we hebben zelfs niet eens ons beklag gedaan. Het enige wat we hebben vernomen, is dat Friesland Foods en Zwanenburg met de staart tussen de benen paginagroot hebben geadverteerd in de Jordaanse kranten. Boodschap: wij hebben niks met politiek te maken, maar we distantiëren ons natuurlijk wel van de inhoud van Fitna.

Ik denk dat we hier eindelijk die VOC-mentaliteit op het spoor zijn die Balkenende een paar jaar geleden zo propageerde: zorg er vóór alles voor dat je je centjes veiligstelt. Met Marco van Basten die in de kleedkamer van de Russen de tegenstanders complimenteert kunnen we inmiddels wel stellen dat Nederland vooral een prettig land is voor wie de handdoek in de ring heeft moeten gooien.

Polarisatie

Polarisatie is net griep. Het heerst altijd en als er eenmaal iemand door is aangestoken, heeft meteen iedereen er last van. Zelfs in de jaren negentig, het decennium dat geen enkele rimpeling in welke vijver dan ook teweegbracht, moet er over polarisatie geklaagd zijn, getuige de uitvinding van de polderoplossing, die slechts bestaat bij gratie van de van scherpe randjes ontdane extremen waar zij een compromis tussen is.

Pas achteraf kun je vaststellen of er daadwerkelijk sprake was van een serieuze griepaanval. Meestal betekent griep echter een eenvoudige verkoudheid; je snottert een paar dagen, kucht wat en dan gaat het vanzelf weer over. Zo zou het ook kunnen gaan met de huidige Fitna-koorts. Misschien zendt BNN die film over vijfentwintig jaar nog eens uit en verkneukelen we ons tegen die tijd over de kneuterigheid waarmee aan het begin van de 21e eeuw aanslagen werden gepleegd. Ruilen onze kinderen de doelwitten van aanslagen van weleer, die je gratis ontvangt bij 30 euro aan boodschappen – ‘Heb jij de Twin Towers al?’ ‘Nee, maar ik heb al wel zes keer station Atocha en vier van die stomme dubbeldekkers’ – en krijgen we bij een volle spaarkaart een pluchen profeet met stijve pik.

Want ach ja, Ehsan Jami, die hadden we natuurlijk ook nog.

Als ik tekenaar zou zijn, maar dat schijnt een levensgevaarlijk beroep te zijn, zou ik Ehsan Jami hand in hand met zijn eigen geslacht tekenen terwijl hij richting een Ehsan Jami-gebedshuis loopt met pontificaal voor de ingang een voorovergebogen Ehsan Jami-beeld met een uitnodigend achterwerk richting Mekka en het hoofd dus ongeveer richting Reykjavik. Ehsan Jami op zijn beurt tekent dan liever de profeet als pedofiel, met zijn op tilt geslagen kompas richting een van hakenkruis voorziene moskee, en de film waarin dat gebeurt moest dan uitkomen op de geboortedag van Hitler, maar, lieve mensen, dat is natuurlijk niet als provocatie bedoeld.

De Fit-nageboorte van Jami kan eenvoudig gezien worden als een voorbeeld van het steeds extremer worden van uitingen, wat in tijden van polarisatie gebruikelijk schijnt te zijn. Dat is echter maar hoe je het bekijkt. Je kunt ook zeggen dat daar waar gepolariseerd wordt, het onderwerp van discussie gewoon een tikkeltje complexer en belangrijker is. Meer kanten aan een verhaal betekent logischerwijs dat uiteenlopende standpunten niet met elkaar in tegenspraak hoeven te zijn, en ook dat mensen die in de discussie lijnrecht tegenover elkaar staan, het eens kunnen zijn met alles wat de ander zegt, en alleen vinden dat de ander een verkeerde afweging maakt.

Dat laatste is alleen veel te ingewikkeld voor de mensheid. En dus kiest ieder zijn ding, richt zijn argumentatie op dat ene ding (het gaat allang niet meer over dat ding van de profeet) en is het voor het gemak volledig oneens met eenieder die zich op een ander ding richt, ook al is er geen sprake van een tegenstelling.

Ik doe daar vrolijk aan mee, want in de hele Fitna-discussie wind ik me verreweg het meest op over regeringsleiders die, overigens zonder enige toelichting op hun woede, want weet iemand nu eigenlijk al waarom ze die film zo verschrikkelijk vinden, demonstraties organiseren en ambassadeurs op het matje roepen – veel meer dan over een filmpje waar je, als je er al gekwetst door zou kunnen raken, ook gewoon je schouders over kunt ophalen. Je hoort mij dus vooral het recht van Wilders verdedigen, en iedereen die zijn kanttekeningen plaatst bij zijn cinematografische niveau heeft dus geen gelijk, ook al onderschrijf ik die kritische noten volledig.

Kortom, we zijn allemaal een beetje aan het snotteren. Maar je weet pas echt dat je ziek aan het worden bent als in de brij van meningen ineens Ehsan Jami, de uitvinder van het niets toevoegen, serieuze media-aandacht krijgt.

En dan worden we vanaf morgen ook nog eens getroffen door het resistente Rita-virus. Denk erom mensen, wel goed uitzieken!

Ziejewel ikzeihettoch

Het was alweer een tijdje geleden dat ik naar de film was gegaan. Ik had er anders gezegd lang op moeten wachten, maar over deze film had ik al zoveel gelezen, die mocht ik gewoon niet missen. Ik wist nog net dat het licht uit zou gaan, maar daar had Maxime Verhagen natuurlijk ook in zoveel woorden al voor gewaarschuwd.

‘Geen reclame!’ riepen we nog opgewonden met een mond vol popcorn toen de film begon, maar daarna kwam Fitna helaas wat traag op gang. Na vier seconden stond het beeld een halve minuut stil, na zeven seconden weer, en we wilden de zaal al bijna verlaten toen er eindelijk wat meer schot in kwam. Later begrepen we dat de man in de regiekamer de vertoning met een kalashnikov tegen zijn slaap had moeten regelen, dus het zij hem vergeven.

Toen een half uur later, door de vertraging duurde het wat langer, de lichten weer aan gingen (en bleven, Maxime), kon ook achteraf gesteld worden dat Fitna bepaald geen reclame is. De hele vertoning was een beetje gênant, en alle ophef vooraf daarmee ook. Toch hebben we wel het een en ander geleerd van de film. Bijvoorbeeld dat het een groot goed is dat hier in Nederland pas achteraf wordt beoordeeld, en dat achteraf alle pogingen om dit prutswerkje vooraf te verbieden een gotspe blijken. Of dat zelfs hele geleerde mensen geen onderscheid kunnen (of doen alsof ze dat niet kunnen) (of niet willen) maken tussen

  • deze gruweldaden worden gepleegd door alleen moslims; en
  • deze gruweldaden worden gepleegd door alle moslims.

Maar de belangrijkste les die we uit deze film kunnen trekken, is wel dat de mens niet in de wieg is gelegd om zijn ongelijk toe te geven. De vreselijke daden die Wilders aan elkaar ge-Ctrl-C’d en ge-Ctrl-V’d heeft, kunnen slechts voortkomen uit een overtuiging waarin geen enkele ruimte is voor twijfel. Wilders zelf zal geen moment geaarzeld hebben over nut en noodzaak van zijn borduurwerkje, en zal bij iedere narigheid in reactie op zijn film zijn gelijk kunnen claimen. En ikzelf zei al weken van tevoren, overigens in een van twijfel zwanger stukje, dat in reactie op de film de ziejewels en ikzeihettochs niet van de lucht zouden zijn. En ja hoor. Zie je wel? Ik zei het toch!

Zo’n Balkenende bijvoorbeeld moet een enorme zucht van verlichting geslaakt hebben (een zucht van Verlichting kan voor de islam ook geen kwaad, haha, o sorry) toen hij met Bianca naar Fitna zat te kijken. Toch had hij al van tevoren bedacht dat Wilders met zijn film geen ander doel had gehad dan het kwetsen van gevoelens, dus dat werd ook in de officiële verklaring van de minister-president sterk benadrukt. Volgens mij is er echter maar één persoon die kan aangeven welk doel hij met de film heeft gehad: de maker, en het lijkt mij sterk dat hij het met de lezing van Jan Peter eens is. De film legt een feitelijk verband tussen de islam en de misdaden tegen de menselijkheid die uit naam van dat geloof gepleegd worden – een verband dat moeilijk betwist kan worden omdat het bij geen enkele andere wereldgodsdienst op die schaal en zo meedogenloos plaatsvindt. De film is hooguit kwetsend voor degenen die die misdaden willen plegen (zij die ze pleegden hebben het aardse al verruild voor de geneugten van 72 maagden), en wanneer zij hun afschuwen erover uitspreken, lijkt me dat alleen maar winst. Betekent het immers niet dat ze zich distantiëren van het gebruik van geweld en het mishandelen van vrouwen en homo’s? Hoeft Ahmadinejad niet meer alle bergtoppen van de wereld te veroveren? Mooi! Niet dat wij ons daarover in ons vlakke landje zorgen hoefden te maken, maar toch.

Het gros van de moslims kan gewoon de schouders ophalen en stellen dat de islam die Wilders karikaturiseert niet de hunne is. En dan is er verder niks aan de hand, zoals ook Wilders zelf volledig in overeenstemming met eerdere uitspraken beaamt. Maar wat doet Balkenende? Die lacht schamper en spreekt van een historische dag waarop Wilders zijn bewondering voor moslims uitspreekt. Die man begrijpt er werkelijk helemaal niets van.

Of dan de mensen die Wilders er al eeuwen van beschuldigen niet met oplossingen te komen. Zit wat in natuurlijk, maar als ik zelfs Mark Rutte, die ik nog nooit op een oplossing voor welk vraagstuk dan ook heb kunnen betrappen, dit verwijt hoor maken, rijst bij mij toch de vraag welke alternatieve oplossingen ik in de voorbije periode gemist heb. De oplossing begint toch bij de duiding van het probleem, en wat dat betreft loopt Wilders (helaas) voor de troepen uit.

Maar de echte Ziejewel Ikzeihettoch Award 2008 gaat zonder enige twijfel naar Gerard Spong. Het was natuurlijk al een blamage voor de Nederlandse advocatuur dat deze man de film van tevoren al wilde verbieden. Kennelijk mag je wel van alles schrijven, maar zodra iets in filmvorm verschijnt, worden er plotseling allerlei grenzen overschreden. Waarschijnlijk was Spong ervan overtuigd dat er godslasterlijke passages in Fitna zouden zitten, zoals in Submission, of dat de koran wel door de plee gespoeld, verbrand en/of verscheurd zou worden. Het zal even slikken geweest zijn toen daarvan allemaal geen sprake bleek, maar dat ga je natuurlijk op nationale televisie niet toegeven. Nee, dan ga je op zoek naar het element in de film dat jouw gelijk onderstreept, en dat vond hij in het ene zinnetje dat tegen het eind in beeld verscheen over de islam die een ideologie zou zijn die streeft naar wereldheerschappij. Dat, in combinatie met die beelden, nou, poeh, dat was toch wel strafbaar.

Een stukje tekst! Die Wilders bovendien al tientallen malen in opiniestukken heeft gebruikt!

Direct uit het ambt ontheffen, die man. Dan is Fitna tenminste nog ergens goed voor geweest. Of is dat een strafbare mening?

School

Maxime Verhagen voor de klas: ik kan zo snel geen beter pleidooi voor hogere lerarensalarissen bedenken. Te vrezen valt dan ook dat zijn klasje van dertig ambassadeurs uit islamitische landen, wier resultaten bij de Cito-toets reeds als erbarmelijk bestempeld moeten worden, straks ook bij het eindexamen genadeloos door het ijs zal zakken.

Het rekenen ging nog aardig, althans, nadat Verhagen nederig zijn excuses had aangeboden voor de rekensom ‘Hoeveel is 3 varkens plus 2 varkens?’, en ook de anatomie van de geit werd feilloos blootgelegd. Op het onderdeel staatsinrichting gingen de scholieren echter opzichtig de mist in.

‘Hoe wordt Wilders straks eigenlijk geëxecuteerd?’, wilde een leergierige pupil uit Pakistan weten.
‘Nou,’ antwoordde Verhagen, ‘ik begrijp je vraag, maar helaas is dat nogal lastig in Nederland. Wij, ehh, kennen geen doodstraf’, voegde hij er licht blozend aan toe.
‘Maar hij kan toch op zijn minst gestenigd worden?’
‘Nou [Verhagen begint altijd al zijn antwoorden met ‘nou’] nee, zelfs dat niet: de heer Wilders mag volgens de Nederlandse wet zijn film maken, omdat hier vrijheid van meningsuiting is.’

Zestig glazige ogen in de richting van de meester.

‘Nou, ehh, kijk,’ stamelde Verhagen, terwijl de eerste zweetdruppels richting wenkbrauwen parelden, ‘het is natuurlijk een onding, die vrijheid van meningsuiting, maar als je hem hebt, en wij hebben hem nu eenmaal, dan mag iedereen zeggen wat hij vindt.’
‘Maar dan kun je toch ook vinden dat hij geëxecuteerd moet worden?’, merkte het slimste jongetje van de klas scherp op.
‘Nou, dat dan weer niet. Want dat zou aanzetten tot geweld zijn, en dat mag dan weer niet.’
‘Huh?! Dus je mag alles vinden, behalve dat iemand dood moet? Ik snap er niks meer van, meester. Hij beledigt de profeet! En wat doen jullie daar zelf dan tegen? U bent toch de baas van het land, dan kunnen jullie de mensen toch vlaggen geven om te verbranden en dat soort dingen?’
‘Meester! Meester! Mag ik naar de w.c.?’
‘Nou, alleen als je twee vingers opsteekt. En wat wij doen? Nou, niks. Het enige wat je kunt doen, is naar de rechter stappen.’
‘Ah, de rechter! Maar die hebben wij ook. Dan zeg je toch gewoon tegen die rechter dat Wilders geëxecuteerd moet worden?’
‘Nou nee, dat zal niet gaan, want die rechters zijn bij ons onafhankelijk.’

Gelukkig heeft Verhagen nog even om zijn lessen wat overtuigender voor het voetlicht te brengen, en bijvoorbeeld eens te dreigen met wat strafwerk wanneer er niet geluisterd wordt; ik denk aan stopzetting van studiefinanciering of een algeheel verbod op apekooien op 11 september. Maar hoewel het eindexamen naar het zich laat aanzien verplaatst wordt tot 28 maart, zijn die drie weken lang niet genoeg, zo vrees ik, om aan de 1040-urennorm te voldoen.

D(himm)ilemma

Herinnert u zich de barre hongerwinter van 1986 nog? IJzige Elfstedenkoude en geen brood op de plank nadat maandenlange boycots vanuit de katholieke wereld de Nederlandse economie nagenoeg lam hadden gelegd. Hadden we ook maar niet herhaaldelijk en wekenlang de hoogste geestelijke macht moeten beschimpen:

[wp_youtube]qcZ6oRR0drQ[/wp_youtube]

De film Fitna, die als je het mij vraagt niet meer zal doen dan een paar open deuren over de waanzin van een fundamentalistisch geloof in eerwraak en vrouwenonderdrukking intrappen, heeft zijn gelijk al aangetoond nog voordat er ook maar een seconde van wereldkundig is geworden. Katholieken kun je zo belachelijk maken als je zelf wilt, maar een kritische noot over de mohammedaanse medemens ligt altijd een stuk zwaarder op de maag. Daar kun je miljoenen keurig geïntegreerde moslimburgers met de baarden bijslepen – het blijft een onweerlegbaar gegeven.

Gek eigenlijk: heb je net de idiotie van geweld uit onverdraagzaamheid breed uitgemeten, en wat doen ze? Steken ze de ambassade van je land in de hens omdat ze het met die analyse niet eens zijn. Quod erat demonstrandum, zeg ik dan.

Dat gezegd hebbende kun je je afvragen wat Fitna nog gaat toevoegen. We weten nu dat er bepaalde lieden zijn die bereid zijn om onze ambassades in de fik te steken, onze militairen overhoop te knallen of de forenzentrein Haarlem-Amsterdam (en daarmee iamzero.nl) op te blazen, en de vraag is of je dat dan ook nog moet laten gebeuren. Oog in oog met een Hell’s Angel die gewapend is met een honkbalknuppel (of niet, dat maakt eigenlijk niet zo gek veel uit) ga je ook niet zeggen ‘Jezus, wat heb jij een rotkop zeg!’, ook al is het je diepste overtuiging.

Wat ik maar wil zeggen: we worden zo vaak door angst geregeerd, en misschien moeten we gewoon maar eens uitspreken dat we bang zijn. Niet dat we, zoals in 1986, vierentwintig uur per dag rillend en bevend door het leven gaan, maar dat we ergens deep down een unheimisch gevoel hebben waar we nog zo aan moeten wennen dat er nog niet eens een fatsoenlijk Nederlands woord voor bestaat.

Wat een triomftocht zou Geert Wilders kunnen houden als hij nu, of pas over een paar weken, als de master of suspense de spanning nog verder op heeft weten te voeren, alsnog afziet van de film, uit bescherming voor de Nederlandse belangen en omdat zijn boodschap, die hij in een vlammend betoog nog eens zou kunnen onderstrepen, al is overgekomen. Nog mooier zou het zijn als hij het zwaard van de boycots en de bijbehorende kapmessen van woedende burgers (heeft u die ook in uw keukenla klaarliggen?) tevoorschijn heeft gekregen zonder dat hij ooit een seconde film op tape heeft gezet.

Hij is er de man niet naar. En gelijk heeft hij natuurlijk als hij zegt dat iedereen die hem enige verantwoordelijkheid voor de gevolgen in de schoenen wil schuiven de pot op kan – dat is nog mild uitgedrukt. In plaats van ons te beklagen over het gemak waarmee hij vanuit zijn eigen beveiligde omgeving kwetsende dingen kan roepen waarmee hij gewone burgers in gevaar brengt, zouden we ook eens stil kunnen staan bij het feit dat hij datgene waar hij voor zegt te strijden – vrijheid – voor zichzelf compleet heeft moeten opgeven, misschien wel voor de rest van zijn leven. In andere situaties werd zo iemand nog wel eens als een heldhaftige vrijheidsstrijder vereerd.

Andersom heeft het kabinet óók gelijk als het stelt dat het voor Nederland op dit moment misschien beter zou zijn als die film niet uit zou komen, vooral als ze erbij vermelden dat het een knieval is die ze op zich verafschuwen maar verkiezen boven de ellendige gevolgen die ons anders boven het hoofd hangen – zoals we die Hell’s Angel ook vriendelijk zouden groeten.

Aangezien een individueel pak slaag van een motorrijder van een andere orde is dan een wereldwijd conflict ben ik geneigd me principiëler op te stellen en eerder op te komen voor de rechten van Wilders dan voor het morele appèl van het kabinet, maar je zou dat net zo goed kunnen omdraaien en stellen dat gezien de ernst van de situatie enige terughoudendheid aan te bevelen is. We weten het simpelweg niet. De film komt er normaal gesproken, Wilders staat te allen tijde in zijn volste recht en de verantwoordelijkheid voor de gevolgen zijn volledig voor rekening van degenen die reageren – zoveel weten we. Maar wat nu het verstandigst is, kunnen we achteraf pas beoordelen, en dan nóg…

Iedereen die dat nu al denkt te kunnen, althans met de stelligheid waarmee dat her en der op internet wel gebeurt, maakt zich schuldig aan een flagrante simplificatie van een hels en complex dilemma. De ziejewels en de ikzeihettochs zullen de komende weken niet van de lucht zijn.