Berlijn

Het leek van tevoren nog zo’n leuk idee, om op 4 mei om 20.00 uur in een willekeurige Kneipe of Stube met een oorverdovend MAUL HALTEN!!! alle aanwezige Duitsers tot stilte te manen, om twee minuten later een woedende tirade af te steken over het stuitende gebrek aan respect dat men hier tentoonspreidde, uitgerekend hier, waar het na alles wat men ons heeft aangedaan kennelijk te veel gevraagd was om even twee minuten de grote waffel waar men hier beroemd om stond, gesloten te houden.
Den Großwaffel geschlossen zu halten: wekenlang had ik ernaar uitgekeken om mijn vlammende betoog met die woorden te besluiten; ik had al heimelijk afscheid genomen van het speeksel dat bij het uitspreken ervan in grote hoeveelheden mijn eigen bescheiden mond zou verlaten.

Helaas bleken de mensen bij aankomst in Berlijn helemaal niet in bruine uniformen met lange laarzen door de straten te marcheren, links en rechts commando’s uitblaffend. Integendeel: in vergelijking met onze eigen grote steden, if any, leken we wel terechtgekomen in een oase van vriendelijkheid, kalmte en, was dat eigenlijk niet juist ons ding, tolerantie. Geen chagrijnige blikken wanneer een irritante toerist, een Nederlander nota bene, vraagt of de Kurfürstendamm naar links of naar rechts is. Geen woedende burgers in het openbaar vervoer als ze net hun metro hebben gemist of als de deur niet open gaat – al kan dat ook aan de kwaliteit van het openbaar vervoer liggen natuurlijk.

Uberhaupt, of moet ik zeggen sowieso, heb ik vrijwel geen boze, cynische of rancuneuze mensen gezien. In de campagne voor de Europese verkiezingen wordt hier niet gewezen op het feit dat 61 komma zoveel procent van de mensen minder Brussel wil, voornamelijk omdat het niet zo is. De Europese vlag hangt hier op diverse plaatsen fier in top. Ja mensen, uitgerekend Duitsland is wel blij dat het al bijna zeventig jaar vrede is in Europa.

Misschien zijn de Duitsers een stuk sympathieker geworden na de Wende van 1989. Het zou zomaar kunnen. De oorlog en veertig jaar ellende hebben diepe sporen achtergelaten in Berlijn, maar in de rap commercialiserende stad staan Karl Marx en Friedrich Engels de boel gewoon nog altijd gade te slaan. Links en rechts zien ze de Starbucks-ketens als paddenstoelen uit de grond verrijzen, hele hordes mensen laten zich voor een middelmatig bakje koffie met open ogen door de slimme marketing verblinden, maar er zijn ook nog altijd prachtige traditionele zaken als café Einstein waar je echt goede koffie kunt drinken, en dat één kopje dan meer kost dan een ‘puntje’ Sachertorte, nou, dat nemen ze dan maar voor lief, ieder zijn ding, zie je ze denken, de mannen die door 150 jaar ervaring nog een heel stuk wijzer zijn geworden, hun baarden lijken ook aan gewicht te hebben gewonnen, en ze aanschouwen alles ogenschijnlijk onaangedaan, of ze nu op de foto worden gezet met iemand die trots is op zijn speciaal voor de gelegenheid meegenomen boekjes van Marx en Lenin, of met een stomme Hollander die al sinds zijn geboorte op de VVD stemt.

Mochten onze oosterburen voor die tijd ook al best vriendelijk geweest zijn, dan was dat opgefokte gebeuren tijdens het EK van 1988 met terugwerkende kracht eigenlijk een bijzonder gênante vertoning, waardoor we het stiekem verdienen om door de Duitsers verguisd te worden. Maar zelfs daar zijn ze te vriendelijk voor.

Eén klein dingetje: ze zeggen wel eens van de joden dat ze zuinig zijn, maar als je in Duitsland een biertje bestelt, krijg je ook maar een half litertje. Is dat nog op een of andere wijze historisch verklaarbaar?