Geachte heer Van Boxtel,
Via de media vernam ik dat u voorbereidingen treft om uw treinen aan te passen aan de anderhalvemetersamenleving. Hoewel uw voorstellen sympathiek zijn, zijn ze volstrekt ontoereikend; laat u wat dat betreft niets wijsmaken door de proefkonijnen tussen Zwolle en Groningen die uw maatregelen de komende weken gaan uitproberen. Graag bied ik u mijn diensten aan en stel ik enkele ingrepen voor die niet alleen wél effectief zullen zijn, maar het forenzen ook blijvend een stuk aangenamer zullen maken.
Zelf reisde ik in het oude normaal vijf keer per week in de spits tussen Haarlem en Amsterdam. Laat ik om te beginnen zeggen dat ik het mis. Het strategisch positioneren op het perron zodat je én bij een deur staat om een zitplek te bemachtigen én de collega ontwijkt die je vanuit je ooghoek ontwaarde; de mevrouw die zich koortsachtig opmaakt zonder dat het er veel beter op wordt, de meneer die zijn kliekje van gisteravond uit een tupperwarebakje naar binnen werkt: al die rituelen, ik mis ze.
Acht treinen per uur rijden er volgens de dienstregeling op het traject Haarlem-Amsterdam, en die zaten in de spits altijd alle acht bomvol. U stelt nu voor om het aantal zitplaatsen te verminderen door plekken aan te wijzen waar je wel en niet mag zitten.
Laat me u allereerst complimenteren met uw gevoel voor kunstzinnigheid. Vier zitplaatsen, met bij drie de tekst Ceci n’est pas un zitplaats. Prachtig! En dan zo’n plexiglazen plaatje dat de reiziger beschermt tegen iemand die er had kunnen zitten: de artistieke schoonheid is werkelijk ongekend. En dan is het ook nog hartstikke veilig.
Maar nu even serieus: hoe gaat u hiermee de stroom van duizenden reizigers verwerken? Een snelle rekensom leert dat wanneer u de ochtendspits verlengt tot 12.30 uur en de avondspits om 13.00 uur laat beginnen, u ongeveer veertig treinen per uur met een lengte van bijna het hele traject nodig hebt. En dan beperken uw ingrepen zich nog tot de situatie in de trein. Hoe lang denkt u dat in- en uitstappen in beslag zal nemen met anderhalve meter afstand? Moet ik, om in te kunnen checken in Haarlem, eerst bijkans naar Leiden wandelen om achter in de rij aan te sluiten?
Nee, drastischer maatregelen zijn echt noodzakelijk.
Laten we simpel beginnen. Dat met die plaatsen waar je wel en niet mag zitten, bestaat al sinds jaar en dag, en heet ook wel de eerste klas. Dit lijkt me een uitgelezen gelegenheid om die af te schaffen, zodat meer mensen mee kunnen. Of wilt u zijn zoals het coronavirus, dat geen onderscheid maakt tussen ras, geslacht, religie of geaardheid maar wel tussen arm en rijk?
U zult er ook voor moeten zorgen dat minder mensen met de trein gaan. De aangepaste trein ‘coronatrein’ noemen, is een goed begin, maar niet genoeg. Verbied alle dagtripjes en sta alleen reizen toe van mensen die gaan werken of studeren. De profiteurs die even voor negenen staan te wachten tot ze met een beetje korting erin mogen: u hebt ze op de bewakingsbeelden van uw stations. Spoor ze op, zet ze vast en laat ze nooit meer vrij.
Voor zover het dan nog nodig is: verbied praten. Het staat buiten kijf dat spreken de verspreiding van druppeltjes in de hand werkt. Doe uw reizigers een plezier en laat hen in stilte reizen. Met een absoluut verbod op praten zou de anderhalve meter afstand bovendien gehalveerd kunnen worden. Dat is net voldoende om mensen weer schuin tegenover elkaar in een vierzitje te laten plaatsnemen, mits zij hun hoofden ver genoeg naar achteren houden. Het virus verspreidt zich immers niet via de knieën, meneer Van Boxtel! Door alle zitplaatsen uit te rusten met een nekklem kunt u de capaciteit van uw coronatrein in één klap verdubbelen. Het elastiekje dat u nu reeds gespannen heeft, zou als pilot kunnen dienen.
Van de mensen die wel in aanmerking komen om te reizen, moet u er zo veel mogelijk zien mee te nemen. Gezinsleden kunnen vanzelfsprekend wél bij elkaar in een vierzitje plaatsnemen. Maar alleenstaanden kunnen dat ook, als zij daarna tenminste maar twee weken bij hun reisgenoot in quarantaine blijven. Dat is een offer dat veel singles maar al te graag zouden brengen. De rubriek Hartkloppingen zou aan de wieg kunnen staan van een wereldwijde golf van social undistancing. Spread love, not the virus! Bijkomend voordeel: op deze manier wordt ook nog eens woonruimte vrijgemaakt waar anderen dan weer kunnen thuiswerken of studeren, of coronapatiënten geïsoleerd.
Enfin, ideeën te over. Meneer Van Boxtel, ik kijk ernaar uit om samen met u mijn tanden te zetten in deze grootste vervoersopgave sinds de Tweede Wereldoorlog. Samen krijgen wij corona onder controle.