Het schijnt dat we eraan moeten gaan wennen: de anderhalvemetersamenleving – en daarmee wordt niet bedoeld dat we binnenkort allemaal stage mogen lopen in de chocoladefabriek van Willie Wonka.
De gemeente Haarlem is er alvast als de kippen bij en heeft behulpzame cirkels op het plaveisel gespoten. Persoonlijk zou ik eerder voor een ruit gekozen hebben, aangezien het nu niet denkbeeldig is dat zich rond de héle cirkel mensen zullen gaan #SamenTegenCorona-drommen, terwijl deze slechts plaats biedt aan twee personen. Tevens vraag ik mij af of dit voorbeeld navolging zal vinden in sprinters van de NS of de Kaäba in Mekka, maar zoals gezegd: we moeten nog even wennen, en volgens onze grote roerganger zijn we nog niet eens aan het eind van het begin.
Toch heb ik zo mijn vraagtekens bij die anderhalve meter. Het virus zou zich verspreiden via druppeltjes die mensen uitstoten wanneer zij praten, laat staan hoesten of niezen. Laten we er voorzichtig van uitgaan dat die druppeltjes een seconde of vijf in de lucht blijven hangen alvorens als een baksteen ter aarde te storten: dan is het dus zaak om gedurende die vijf seconden niet binnen de anderhalve meter van de walm van je gesprekspartner te komen – een advies dat overigens ook buiten coronatijd geregeld aanbevelenswaardig is.
De RIVM-richtlijn gaat echter uit van ideale omstandigheden. Wat nu als je in beweging bent? Dan dien je alsnog gedurende die vijf seconden de gevarenzone niet te betreden. Een hardloper die met een sukkeldraf van 10 kilometer per uur achter zijn holmaatje aanloopt, legt in die tijd 5/3600e van 10.000 meter = al snel zo’n 14 meter af. Tel dat bij die anderhalve meter op en de gemiddelde jogger dient zich dus voor te bereiden op de vijftienenhalvemetersamenleving, om nog maar te zwijgen over wielrenners die met 30 door de bossen crossen en zo’n 60 meter onderlinge afstand dienen te betrachten.
En dat is dan nog als het windstil is! Laten we wel wezen, heel onverstandig is het niet om nu voor elke windkracht op de Schaal van Beaufort veiligheidshalve een metertje extra in acht te nemen. Hebben die getallen ook eindelijk hun nut: bij een briesje van windkracht 3 gewoon drie meter erbij.
Maar dat is niet alles: we weten dat sommige mensen (neem onze goedlachse Carlito) meer dan anderen met consumptie spreken, en daarbij komt dat er grote regionale verschillen zijn in de uitspraak van keelklanken, die het risico op verspreiding van het virus verder kunnen vergroten. (Ik dacht hiermee een absurd grapje te maken, maar er zijn dus experts die hier serieus op wijzen, en als je er eenmaal over nadenkt is het ook geen wonder dat de uitbraak in Brabant begon.)
Kortom, hoe ver je uit de buurt van anderen moet blijven, is van nogal wat factoren afhankelijk. Daarom heb ik een formule opgesteld waarmee je de veilige afstand eenvoudig kunt berekenen:
De veilige afstand in meters (VAm) is hierbij de standaard anderhalve meter plus de windkracht in Beaufort, plus de afstand in meters die je in vijf seconden aflegt (5/3,6 van je tempo in kilometers per uur), plus eenvierde van de gutturaliteit van je gesprekspartner.
Voorbeeld: als het windstil is (B=0) en je praat met een normaal iemand (g=0) dan is bij stilstand (t=0) de Veilige Afstand de standaard anderhalve meter, oftewel één dissel. Wandel je bij windkracht 2, dan is een meter of 10 (omgerekend zo’n 7 dissels) wel raadzaam. Fiets je bij windkracht 5 met 40 per uur achter een Brabander aan, nou ja, dan zou ik zeggen: laat hem lekker rijden.
Vermoedelijk kun je de VAm op termijn verkleinen door de juiste beschermende maatregelen toe te passen, zodat je net als intensivecare-artsen zelfs onder de één dissel uit zou kunnen komen. De gehele formule zou dan gedeeld kunnen door p, het protectiegetal. Dat is op zijn beurt weer afhankelijk van zaken als de wijze van ademhalen (door de neus of door de mond) en de permeabiliteit van de gezichtsbedekking, maar over de correcte berekening van p zijn de geleerden het nog niet eens.
Mocht je de formule nog wat moeilijk te onthouden vinden, dan heb ik een ezelsbruggetje: de letters erin staan voor Blijf thuis, godverdomme.