Matig

Ik weet dat het weer niet het meest interessante onderwerp is om over van gedachten te wisselen, maar ik wil toch even kwijt dat ik die hele Gerrit Hiemstra en Marco Verhoef inmiddels wel kan schieten. We lopen nu al wekenlang blauwbekkend over straat, links en rechts vriezen er wat vingers af, je glijdt om de haverklap op je smoelwerk en bij gebrek aan vingers om je val te breken breek je dan vroeg of laat alles wat je hebt, nou ja, behalve die verloren vingers dan, waarna je buiten bewustzijn raakt en nog van geluk mag spreken als iemand je intussen zwaar onderkoeld naar huis laat brengen, waar de leidingen van de verwarming gesprongen blijken – en de beste karakterisering die het olijke duo Hiemstra & Verhoef voor dit alles kan bedenken is matige vorst.

Matige vorst, dat is net zoiets als matige wind: tenzij je Jan Peter Balkenende heet, want dan doe je gewoon een trapje extra, word je bijkans van je fiets geblazen terwijl de ontwortelde bomen je om de oren vliegen, en dat noemen ze dan matige wind. En dan vinden ze het nog gek dat de campagne die oproept tot matig drinken niet het gewenste effect heeft.

Waarom zou Celsius ooit al die graden uitgevonden hebben? Juist, zodat we dan geen vage, subjectieve aanduidingen meer nodig zouden hebben, maar gewoon met een exact getal kunnen aangeven hoe warm of koud het is. Als de verkoper in een schoenenwinkel vraagt welke maat je hebt, ga je toch ook niet zeggen dat je lichte (tussen maat 34 en 37) tot matige (38-40) voeten hebt? En met het weer is het trouwens niet anders. Ze zeggen nooit zonder verdere toelichting ‘het gaat matig vriezen punt’; het is altijd ‘het gaat matig vriezen met temperaturen tussen -6 en -8’. Maar als je die temperatuur er toch altijd bij moet zeggen, dan voegt dat ‘matig’ dus helemaal niks toe, en als iets niks toevoegt, MOET JE HET GEWOON NIET ZEGGEN.

Sjezus.
(toen die over water liep vroor het waarschijnlijk ook matig, maar dat terzijde)

Nou goed, vanuit wetenschappelijk-meteorologisch perspectief begrijp ik het allemaal nog wel. Je kunt bij -9 natuurlijk moeilijk van extreme vorst spreken als er een theoretische kans bestaat dat het in een uithoek van Siberië nog net één graadje kouder wordt, want dan ben je door je termen heen. Vandaar dus ‘matig’, want het kan puur hypothetisch gesproken allemaal nog veel erger.

Vanaf -10 bijvoorbeeld heet het strenge vorst, zoals ze Filips de Tweede ook wel eens noemden. Strenge vorst als karakterisering voor tien graden onder nul: ook weer zo’n eufemisme van de bovenste plank. Vorst is per definitie streng. De mensheid heeft allang geen vorst meer nodig, en temperaturen onder de -10 dienen werkelijk geen enkel doel meer. De evolutie is druk bezig om dat kraakhelder, of in global-warmingterminologie zonneklaar, aan te tonen: nog een jaar of vijftig en we zijn definitief van die onzin af. Kortom, ‘streng’ als karakterisering voor -10 en kouder: ik vind het een matige term.

Hoog tijd voor een nieuwe indeling dan de huidige:

• -2,9 tot -0,0*: beetje vorst
• -5,9 tot -3,0: barre vorst
• -9,9 tot -6,0: ondraaglijke vorst
• -14,9 tot -10,0: onmenselijke vorst
• -15,0 en lager: emigratiewaardige vorst

* kan dan ook nog iemand uitleggen waarom het -0,0 is en niet +0,0 (behalve dan dat het in het ene geval wel en in het andere geval niet vriest)? Dat maakt voor een zero nogal wat uit

Nieuwe stukjes in je mailbox?

Meld je aan en ontvang een mailtje bij elk ei dat gelegd is.

Naam*

E-mailadres*