Groundhog Oma

De verjaardag van jongste oma (geboren 1914) is een fragment uit een film dat uitentreuren is gerepeteerd maar toch nog steeds niet naar tevredenheid is vastgelegd. Dit weekend vond alweer take 93 plaats.

Zelf heb ik een bescheiden rolletje in het geheel, als een van de schaarse sympathieke kleinkinderen. In de eerste scène leg ik met lood in de schoenen en mijn vriendin de weg af van het metrostation naar het zaaltje waar het feestgedruis op het punt van uitbarsten staat. Daar gearriveerd overhandig ik oma een fles sherry en iets onbestemds voor onder de douche, zij bedankt haar ‘knulletje’, en vervolgens ga ik over tot het plichtmatige schudden van handen en uitdelen van zoenen, waarbij de oplettende kijker een uit ergernis geboren glimlach kan ontwaren vanwege de mensen die hun lettergrepen keurig “ge smak feli smak ci smak teerd” tussen de kussen spreiden.

Daarna beperkt mijn rol zich voornamelijk tot barhangen, bierdrinken, meeroken, grappenmaken en observeren.

Het feestvarken laaft zich aan de al eerder genoemde sherry, gezeten aan een lange tafel in het verlengde van de bar, en omringd door uitsluitend leeftijdgenoten, op het jonkie van 78 na. Met zijn tienen zijn ze hard op weg een millennium oud te worden, want wie denkt dat de lege stoelen aan het eind van de tafel suggereren dat er af en toe een het tijdelijke voor het eeuwige verruilt, heeft het mis: het zijn juist enkele kleinkinderen die schitteren door afwezigheid, en niet omdat zij hun oma niet willen zien, maar omdat zij gebrouilleerd zijn met hun ouders.

Dat laatste is goed voorstelbaar bij de man die de foute oom speelt, een poenig type dat steeds het script erbij moet pakken om te onthouden hoeveel kinderen hij nu ook alweer heeft (vier). De ongelukkige miljonair zit met het flink uitgedunde deel van de familie dat hem nog wel het licht in de ogen gunt het verst verwijderd van de bar, want daar staat de leuke oom, die druk doende is de catering te verzorgen. De reden voor deze verwijdering is het feit dat de foute oom voor niemand (inclusief zijn vrouw) enig gevoel koestert, behalve voor deze leuke oom, die hij veracht.

De regisseur staat weinig variaties op het script toe. Af en toe experimenteert hij met een scheiding, een nieuwe partner voor deze of gene, of een nauwelijks geloofwaardige familiecrisis waardoor een klein- of achterkleinkind er niet kan zijn, maar de tafelschikking bijvoorbeeld is heilig, evenals de exorbitante bierconsumptie aan de bar en het sherrybacchanaal dat zich aan de bejaardentafel voltrekt. Door de ijzeren regie hebben sommige acteurs zich zo langzamerhand volledig geïdentificeerd met de karakters die zij verbeelden. De man die de foute oom speelt bijvoorbeeld beheerst zijn horkerigheid inmiddels zo tot in de finesses dat ik me er iedere keer dat ik de set verlaat van moet vergewissen dat het hier een acteur betreft, en dergelijke lomperiken in het echte leven niet bestaan.

Wie de scènes die in de afgelopen twintig jaar zijn geschoten naast elkaar legt, ziet een zwartgallige komedie over een lief, onschuldig oud vrouwtje dat zelf geen spat verandert maar de familie om haar heen in rap tempo uiteen ziet vallen. Eens per jaar doet men alsof er niets aan de hand is, in de naïeve veronderstelling dat oude oma wel niks door zal hebben. De gelatenheid waarmee de meeste gasten niet meer tegen elkaar zeggen dan een mompelend “Hallo, feliesteerd” en een uitbundig “Tot volgend jaar dan maar weer!”, spreekt boekdelen. In één scène wordt de cynische analyse gemaakt dat als oma er niet meer is, ‘we die mensen nooit meer zien’. De goede verstaander heeft dan allang begrepen dat de kans dat ‘we die mensen nooit meer zien’ vanwege een of andere lullige familietwist vele malen groter is. Want oma, die wordt gewoon 120.

De eerste trailers van Oma Janssen: The Movie zijn binnenkort te zien op www.omajanssen.nl.

Nieuwe stukjes in je mailbox?

Meld je aan en ontvang een mailtje bij elk ei dat gelegd is.

Naam*

E-mailadres*