Helemaal

Ronald Plasterk mag zich dan wel opwinden over de pornoficatie van de televisie (terwijl hij juist niet meer opgewonden wil raken), hij zou zich beter eens druk kunnen maken over de verslonzing van het taalgebruik dat ons via de verschillende media bereikt. De uitstoot van schadelijke frasen is zo hoog dat voor de linguïstische gezondheid van onze nakomelingen gevreesd moet worden.

Neem de gemiddelde quiz waar een onschuldige toeschouwer tot kandidaat wordt uitverkoren. Wat vindt zo iemand van het feit dat hij, meestal een zij trouwens, maar vooruit, plotseling alle camera’s op hemhaar gericht heeft?

Negen van de tien keer ‘helemaal leuk!’, let maar eens op.

Helemaal leuk. Daar krijg ik nou helemaal jeuk van.

Ook al heeft het lot de kandidaat aangewezen, de presentator weet toevallig dat hijzij net terug is van vakantie. Hoe of* die vakantie was? Ja, helemaal relaxed.

Zou het met de toenemende polarisatie in onze samenleving te maken hebben dat iedereen tegenwoordig zijn volledige arsenaal aan oordelen voorziet van dat overbodige woordje ‘helemaal’? Zodat we niet in de verleiding komen om ook maar een zweem van die zo verfoeide nuance te vermoeden?

Hoe waren Joling, Gordon en Froger? Ja, helemaal top!
Hoe was The Police? Ja, helemaal goed.
Hoe was Wir Sind Helden? Helemaal leuk.

U hoeft van mij niet helemaal te begrijpen dat hier een kwantificerend bijwoord (‘helemaal’) gebruikt wordt op de plaats van een bijwoord van graad (‘heel’). Heel leuk, heel goed, heel relaxed: dat bedoelt men natuurlijk gewoon. Zodra iets helemaal goed kan zijn, zoals een antwoord op een ingewikkelde examenvraag, dan kan het ook vrijwel helemaal goed zijn. En probeer maar eens van een vrijwel helemaal relaxte (weet u ook weer hoe u dat schrijft) vakantie te genieten.

Nee, dat hoeft u van mij zelfs helemaal niet te begrijpen.

Zolang dat helemaal foutieve ‘helemaal’ binnenkort maar helemaal uitgeroeid is, met excuses voor de enkeling die nu haar domeinnaam helemaal moet veranderen.

Nieuwe stukjes in je mailbox?

Meld je aan en ontvang een mailtje bij elk ei dat gelegd is.
Loading

12 gedachtes over “Helemaal”

  1. Ik ben het er ook helegaar mee eens. Maar soms gebruik ik per ongeluk ook woorden of uitdrukkingen die ik helemaal niet wil gebruiken, maar omdat ik het continu om me heen hoor, gaat het automatisch. Heel vervelend!

  2. Voor mijn gevoel is er toch een onderscheid. Ik ben het helemaal met je eens dat dingen als ‘goed’ en ‘leuk’ slechts het bijwoord van graad voor zich mogen hebben. Immers, ‘goed’ en ‘leuk’ duidt ook een bepaalde graad aan; ‘goed’ kan nog ‘beter’.

    Hoewel het naar mijn smaak ook veel te veel voorkomt dat iemand een vakantie omschrijft als ‘geweldig’ – op het moment dat hij dat doet dan geeft hij geen ruimte meer voor enige gradering, de vakantie was top, geweldig, super. Kon niet beter. En de hele vakantie was zo! Helemaal geweldig!

    Kortom, het is ‘heel goed’ om dat het beter kan, maar ‘helemaal geweldig’ – hoewel schromelijk overdreven voor die klotevakantie – lijkt mij op zich niet fout.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *