Haruki Murakami – After Dark (2004)
Wat doe je als je favoriete schrijver uit Japan komt, zijn verzameld werk keurig netjes op een rij in uniforme uitgaven in het Engels in je boekenkast staat, maar zijn nieuwste roman pas twee jaar na de Nederlandse vertaling in het Engels verschijnt? Het zal aan mijn licht autistische inslag liggen dat ik dan twee jaar wacht; het duivelse dilemma van ofwel een Nederlandstalig boek in de Engelstalige collectie, ofwel het uit elkaar plaatsen van de verzamelde Haruki’s wilde ik koste wat kost vermijden.
Zul je net zien dat ze het boek dit keer net iets hoger hebben gemaakt dan de vorige elf.
En verder is het natuurlijk wel spijtig dat het plezier er na amper een dag alweer op zit. After Dark is slechts een novelle van 200 rap weglezende pagina’s: een vingeroefening van de grote meester, die de moeite van het wachten niettemin waard was. Bovendien denk ik dat ik de mysterieuze wereld van Murakami liever in het Engels betreed dan in de lompe taal der Nederlanders, maar dat kan een persoonlijke voorkeur zijn die ook nog eens verklaard kan worden door de hogere kwaliteit die je mag verwachten van vertalers die voor een wereldpubliek werken in plaats van voor anderhalve kip en een paardenkop – waarmee ik overigens geen kwaad woord wil zeggen over onze vertalers: noeste en getalenteerde arbeiders die voor de schier onmogelijke taak staan het begrip ‘cultuur’ anno 2007 nog van enige inhoud te voorzien en voor de toekomst te behouden.
Enfin.
Zei ik over The Raw Shark Texts nog dat het las als een film, After Dark is daadwerkelijk geschreven als een film: de schrijver vertelt wat ‘we’ ‘vanuit onze positie’ zien (en wat niet). Achteraf bezien is de stijl van het boek echter nog beter te vergelijken met muziek of schilderkunst. Kloddertje roze hier, kloddertje roze daar: Murakami hoeft zijn verhalen allang geen kop en staart meer te geven of tot een allesomvattende climax te leiden. De wereld waarin je je als lezer begeeft, de onverklaarbare zaken die je voor zoete koek slikt: daar doe je het voor, en die arme man hoeft het allemaal niet eens meer uit te leggen. En zo kan een romanpersonage zomaar vanuit haar slaapkamer in het bed voor de tv belanden in haar slaapkamer in het bed in de tv – om vervolgens zonder commentaar, maar ook zonder dat bij de lezer ook maar de gedachte aan protest opkomt, weer terug te keren in het echte bed.
Wat Murakami nu precies zo magistraal maakt, daar krijg je nauwelijks de vinger achter, en dat is alleen bij de allergrootsten het geval. Dus mensen in Oslo, houd ons niet langer voor de gek en geef die man nou maar gewoon een keer de Nobelprijs.
Ik had Kafka on the shore dus wel gelezen als Kafka op het strand en heb me meerdere malen geergerd aan de hand van de vertaler. Zo gebruikte hij voetnoten die totaal overbodig waren, en gebruikte hij heel vaak een Nederlands woord dat ik niet kende in de gebruikte betekenis: schrijn. Een kast, zou ik zeggen, maar dat bedoelde hij allerminst.
een mij geheel onbekende schrijver..
“Dus mensen in Oslo, houd ons niet langer voor de gek en geef die man nou maar gewoon een keer de Nobelprijs.”
Hear, hear!
🙂
Heeft de Grote Leider nog een suggestie voor boek 2 in het Murakami universum als “Kafka on the shore” boek 1 was?
xV