De schrik sloeg mij gisteren om het hart toen Teletekst melding deed van het verscheiden van de beroemde Doedelzakspeler van D-Day. Dat was niet omdat de doedelzak mij op enigerlei wijze dierbaar is, hoewel ik met de ene hand op de neus en de ander tegen de keel slaand een zeer verdienstelijk partijtje mee kan blazen. Nee, ik was geschokt omdat het bestaan van deze muzikale held aan het Normandische front mij ondanks talloze geschiedenislessen over de Tweede Wereldoorlog volkomen ontschoten is – of de beste man is nooit aan bod gekomen, maar dan snap ik niet waarom zijn dood nu nieuws is.
De Doedelzakspeler van D-Day: ik dacht dat het over een soort rattenvanger van Hamelen zou gaan, een geromantiseerde fabel die ooit verfilmd is en waar dan nu de hoofdrolspeler van is overleden. Maar nee, het ging om een echte! En ik moet zeggen: het doet toch wel wat afbreuk aan die geallieerde overwinning. Mij is altijd verteld dat de wereld in brand stond en dat we onze vrijheid te danken hebben aan dappere strijders die vele offers hebben gebracht – maar nu blijkt dus dat je ook flierefluiters had die doodleuk in hun blote reet op een doedelzak stonden te blazen. ‘Daar win je de oorlog niet mee’, zou een normaal mens oordelen; nou, wel dus. En wie weet wat er binnenkort nog meer aan vliegeraars, beachvolleyballers en vliegtuigspotters het loodje legt.
Is het erg dat ik Piper Bill niet kende, zelfs niet van de film The Longest Day, waar hij uiteindelijk (dan toch) bekend van werd? Welnee, integendeel. Weten wij wat zich tijdens een oorlog allemaal afspeelt; wie weet hebben ze op het strand van Basra eerst ook nog wel een aflevering van Baywatch opgenomen voor ze Irak binnenvielen.
Wat dan wel zo schrikbarend was? Het besef dat een nieuw tijdperk begonnen is: dat van mensen die in het nieuws komen omdat ze overlijden terwijl je ze niet kent terwijl je denkt dat je ze zou moeten kennen omdat ze in het nieuws komen omdat ze overlijden – en dat dan allemaal met hoofdletters.
Met de huidige hausse aan BN’ers wordt dat een geweldige industrie. Berry van Aerle, Ruud van Big Brother (of nee: Seki uit De Bus), Beertje van Beers, Herman Heinsbroek, Peter Jan Rens, Rolf X Wouters, Grad Damen, enfin, dan heb ik het alleen nog maar over de hogere echelons van bekendheid – die geven straks dus allemaal een keer de pijp aan Maarten (reeds in het bezit van een doedelzak), en dat komt dan in de krant terecht.
Nog een paar jaar en je kunt er een hele krant mee vullen. Een beetje app-bouwer met visie lanceert dus binnenkort de eerste necrologie-app voor smartphones. Liefst eentje die een einde maakt aan de grote frustraties van de komende generatie: die tergende onzekerheid over de vraag of zo’n semi-bekendheid nou dood is of niet, of een plotselinge confrontatie met de dood van iemand na jarenlange onwetendheid. Met, ere wie ere toekomt, een leuke doedelzak-ringtone bij elke nieuwe melding.
Ik ken alleen Ruud, Rolf Wouters en Peter Jan Rens. Kom maar op dus met die app.
Toch gaat het hardnekkige gerucht dat hele regimenten Duitsers met de vingers in de oren het binnenland in vluchtten toen Bill daar op het strand stond te pijpen met zijn doedel.
Nero speelde geen viool. Die bestond nog niet. Hij zou een lier hebben kunnen spelen. Maar alles wat we over Nero weten is opgeschreven door Tacitus, die een notoire jokkebrok was, waar het zijn politieke vijanden betrof (iets van alle tijden…)
Piper Bill mag je dan ontgaan zijn, maar je kent hopelijk wel die violist die vrolijk doorspeelde terwijl Rome achter zijn rug afbrandde?