Uitgelezen (36)

José Saramago – De man in duplo (2002)
Wie nu nog steeds niets gelezen heeft van José Saramago, moet nodig eens stoppen zijn tijd te verspillen aan iamzero.nl. Sowieso is het nogal wonderlijk dat er mensen zijn die fantasieën over clown Bassie verkiezen boven wereldliteratuur, maar als daarbij komt dat de naam Saramago voor u een onbeschreven blad is, moet ik overwegen mijn baggerproductie stil te leggen tot deze ernstige omissie eindelijk is rechtgezet.

De stad der blinden is waarschijnlijk zijn bekendste en indrukwekkendste werk, over een stad waar plotseling de een na de ander door onbekende oorzaak blind wordt. Niet minder absurd zijn de situaties in bijvoorbeeld De stad der zienden (bij verkiezingen stemt 70% blanco), Het stenen vlot (het Iberisch schiereiland scheurt los van Frankrijk en drijft af) en Het verzuim van de dood (de dood geeft er de brui aan). Steeds gaat het erom hoe mensen reageren op zo’n abnormaal feit; hoe het dagelijks leven beïnvloed wordt als één radertje in onze geoliede samenlevingsmachine even niet functioneert. Saramago schept zo een indringender beeld van de werkelijkheid achter het menselijk handelen dan wanneer hij zijn verhaal in een realistische setting zou plaatsen.

In De man in duplo is het allemaal een stuk minder beklemmend. Een onbeduidende geschiedenisleraar ziet in een al even onbeduidende film zijn exacte evenbeeld figureren. In andere films van dezelfde productiemaatschappij blijkt dezelfde figurant voor te komen, en door alle namen uit de aftiteling met elkaar te vergelijken, weet hij zijn evenbeeld te traceren. Na aanvankelijk een paar telefoongesprekken komt het uiteindelijk ook tot een ontmoeting, en pas dan zijn de rapen goed gaar.

De donkere kant van het menselijk handelen komt in dit boek wat minder pregnant naar voren dan in sommige van Saramago’s andere boeken, hoewel de oeverloze overwegingen die de hoofdpersoon bijvoorbeeld maakt als hij een afspraak met zijn alter ego moet maken (het kan niet thuis omdat de buurvrouw hem dan bij zichzelf naar binnen ziet gaan terwijl hij al thuis is; het kan niet in de stad met een snor opgeplakt, want stel je voor dat die ander dan ook een snor opplakt, dan zien ze er alsnog hetzelfde uit) illustratief zijn voor de manier waarop we de ene keer eindeloos piekeren voor we een keuze maken en de andere keer zonder nadenken iets doen.

Maar boven alles, en dat is misschien nog wel het belangrijkste, kun je onbedaarlijk lachen om dit bij vlagen onvoorstelbaar droge boek. Hup, lezen jullie! Het blijft de hele week regenen.

Nieuwe stukjes in je mailbox?

Meld je aan en ontvang een mailtje bij elk ei dat gelegd is.
Loading

8 gedachtes over “Uitgelezen (36)”

  1. Vandaag was ik in de bieb. Het enige dat ik nog wist was dat de naam van de schrijver met een S begon. Halverwege het rek kwam ik ‘de stad der blinden’ tegen. Die dus meteen maar meegenomen, samen met ‘de stad der zienden’. Leek me wel een mooie combi. Ik ben benieuwd!

  2. De stad der blinden is inderdaad een toppertje. De stad der zienden begon veelbelovend, maar naarmate het einde in zicht kwam, kreeg ik ook meer slaap…. Andere boeken van hem heb ik niet gelezen. De man in duplo lijkt er wel één om te onthouden….

  3. Saramago kan nooit genoeg geprezen worden. Ik houd ook zeer van Schijnbestaan (cadeautip voor pottenbakkers) en Alle Namen (doet het leuk bij ambtenaren uit de administratieve hoek). Slechts Memoriaal van het Klooster viel me wat tegen (is leuker voor spiritueel georiënteerden, vermoed ik). Het absolute hoogtepunt voor mij is Het Evangelie volgens Jezus Christus. Maria Magdalena rules!

  4. De stad der blinden ligt boven op me te wachten. Heb ik laatst 2e hands (maar heel mooi nog hoor) op boekenmarkt op de Dam gekocht. Was net aan een ander boek begonnen maar ik kom er nog niet zo in, dus zal ik dan maar even overstappen?

  5. Mijn eerste Saramago was gelijk de beste: De stad der blinden (die kreeg ik cadeau van die vriendelijke zero….), hoewel ik traditioneel niet zoveel van het einde begreep. Dat doet er natuurlijk ook niet zoveel toe.

    Mijn naam is Asjer Lev is echter nog net wat beter. Het leest in elk geval soepeler dan die toch merkwaardige Saramago-stijl.

  6. Sorry. Ik moet eerst nog alles van Bill Bryson lezen. En daarna is de laatste Harry Potter vast al wel uit, en ik lijd aan anti-snobisme dus die moet dan ook weer eerst. En daarna komt de deadline mijn eigen vertaling van een harlequin-romannetje waarschijnlijk ras naderbij en zo blijven we bezig.

    Ik heb trouwens een mooi gedicht van mijn boeken. Helaas alleen de boeken die ik in Australie gekocht heb, want mijn andere boeken staan opgeslagen. Ik vind hem zelf nog best briljant:

    Ipod, therefore I am
    In Tasmania
    Down Under
    Australia

    Nog een:

    Oliver Twist
    He died with a felafel in his hand
    Skinny legs and all

  7. Oké, ik heb het begrepen. Ik beloof bij deze plechtig deze week nog een exemplaar te kopen voor tijdens de vakantie. Maar welke eerst te lezen?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *